Aplikacja na pulpit
- Tematy:
- majątek,
- podział majątku,
- rozwód,
- samochód
Interpretacja indywidualna z dnia 10 maja 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4015.28.2024.2.DR
W zakresie skutków podatkowych podziału majątku między byłymi małżonkami.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
28 lutego 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 28 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych podziału majątku między byłymi małżonkami. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismami z 1 maja 2024 r. (wpływ 1 maja 2024 r.) oraz 6 maja 2024 r. (wpływ 6 maja 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
W lipcu 2023 r. rozwiodła się Pani. W małżeństwie kupiła Pani z mężem samochód (…), który wspólnie używaliście. Po ustaniu małżeństwa (wyrok sądu) poprzez Porozumienie zrobiliście Państwo podział, w którym dla Pani został samochód (o którym Pani pisze). Spisaliście Państwo Porozumienie i Umowę Zniesienia współwłasności (50%), aby mogła Pani zarejestrować pojazd na siebie. Po zarejestrowaniu pojazdu pojechała Pani do urzędu skarbowego, gdzie poinformowano Panią, że musi Pani w przeciągu 6 miesięcy złożyć deklarację SD-Z2. Gdy pojechała Pani złożyć deklarację okazało się, że nie taką powinna Pani złożyć, gdyż przejęła Pani 50% własności pojazdu już od obcej osoby (dalej jest to podział majątku po rozwodzie). Po przeanalizowaniu Pani sprawy dowiedziała się Pani, że nic nie trzeba składać i nie podlega to żadnym opłatom, bo to podział majątku po rozwodzie.
Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego
Samochód opisany we wniosku był nabyty w trakcie trwania małżeństwa do majątku wspólnego małżonków.
Pytania (sformułowane w uzupełnieniu wniosku)
Czy musi Pani zgłaszać tą darowiznę (zniesienie współwłasności) do Urzędu Skarbowego i składać deklarację SD-Z2 lub SD-3? Czy podlega ona opodatkowaniu?
Pani stanowisko w sprawie (sformułowane w uzupełnieniu wniosku)
Pani zdaniem, zniesienie współwłasności z majątku wspólnego nie powinno podlegać opodatkowaniu.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 596):
Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:
1) dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2) darowizny, polecenia darczyńcy;
3) zasiedzenia;
4) nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5) zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6) nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
Stosownie do art. 1 ust. 2 ww. ustawy:
Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.
W myśl art. 1a cyt. ustawy:
Przepisy ustawy o nieodpłatnym zniesieniu współwłasności stosuje się odpowiednio do nieodpłatnego:
1)nabycia własności rzeczy wspólnej (wspólnego prawa majątkowego) albo jej części przez niektórych dotychczasowych współwłaścicieli na dalszą współwłasność;
2)wyodrębnienia własności lokali na rzecz niektórych lub wszystkich współwłaścicieli.
Stosownie do treści art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.
Artykuł 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zawiera zamknięty katalog nabycia rzeczy i praw majątkowych, które podlegają opodatkowaniu tym podatkiem. To oznacza, że tylko nabycie na podstawie tytułów enumeratywnie wymienionych w tym artykule ww. ustawy podlega opodatkowaniu tym podatkiem.
Z opisu stanu faktycznego wynika, że w lipcu 2023 r. rozwiodła się Pani. W małżeństwie kupiła Pani z mężem samochód (…), który wspólnie używaliście. Po ustaniu małżeństwa (wyrok sądu) poprzez Porozumienie zrobiliście Państwo podział, w którym dla Pani został samochód. Spisaliście Państwo Porozumienie i Umowę Zniesienia współwłasności (50%), aby mogła Pani zarejestrować pojazd na siebie. W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że samochód opisany we wniosku był nabyty w trakcie trwania małżeństwa do majątku wspólnego małżonków.
Zgodnie z art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809):
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Wspólność ustawową charakteryzują dwie podstawowe cechy: jest to wspólność dorobku i wspólność o charakterze łącznym. Z powyższego przepisu wynika również, że wspólność majątkowa małżeńska oparta jest na małżeństwie, jako stosunku prawnym osobistym.
W myśl art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
Stosownie do art. 43 § 1 ww. ustawy:
Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Na podstawie art. 46 ww. ustawy:
W sprawach nieunormowanych w artykułach poprzedzających od chwili ustania wspólności ustawowej do majątku, który był nią objęty, jak również do podziału tego majątku, stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności majątku spadkowego i o dziale spadku.
W myśl art. 501 ww. Kodeksu:
W razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej. Przepis ten nie wyłącza zastosowania art. 43 § 2 i 3.
Tak więc, z chwilą ustania wspólności majątkowej małżeńskiej powstaje majątek, w którym udziały osób współuprawnionych określone są ułamkiem. Podobnie jak przy współwłasności ułamkowej mają one charakter udziałów idealnych. Sytuacja współuprawnionych nie jest już regulowana przepisami prawa rodzinnego (z wyjątkiem art. 43 i 45 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), ale prawa spadkowego i prawa rzeczowego (art. 1035 w zw. z art. 199 i n. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.) i art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).
Problematyka podziału majątku wspólnego objętego wcześniej wspólnością małżeńską nie została więc unormowana w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Znajdują do niej – jak wynika z art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – odpowiednie zastosowanie art. 1037-1046 Kodeksu cywilnego.
Zgodnie z art. 1037 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):
Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.
Podział majątku objętego wcześniej wspólnością majątkową małżeńską może więc nastąpić w drodze umowy lub w postępowaniu przed sądem (art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego w zw. z art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).
W następstwie ustania ustawowej wspólności majątkowej dopuszczalnym jest podział majątku małżeńskiego objętego dotychczas ww. wspólnością. Podział majątku małżeńskiego jest instytucją prawa rodzinnego, a nabycie w ramach tego podziału rzeczy i praw majątkowych nie zostało wymienione w enumeratywnym katalogu zawartym w przepisie art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jako podlegające opodatkowaniu tym podatkiem. Podział ten wykazuje cechy odrębne od umowy zniesienia współwłasności uregulowanej w Kodeksie cywilnym i w konsekwencji nie należy go utożsamiać ze zniesieniem współwłasności w rozumieniu przepisu art. 1 ust. 1 pkt 4 tejże ustawy czy też innym tytułem określonym cyt. ustawą.
W opisie stanu faktycznego wskazała Pani, że samochód nabyła Pani wraz z mężem do majątku objętego wspólnością ustawową, a po jej ustaniu (w wyniku rozwodu) na podstawie zawartego Porozumienia i Umowy zniesienia współwłasności. Z powołanych wyżej przepisów wynika jednak, że podział majątku objętego wspólnością ustawową po jej ustaniu jest instytucją prawa rodzinnego i nie należy utożsamiać go ze zniesieniem współwłasności.
Zatem, skoro w przepisach ustawy o podatku od spadków i darowizn nie zostało wymienione nabycie w wyniku podziału majątku wspólnego małżonków, jako podlegające podatkowi od spadków i darowizn, to oznacza, że nabycie przez Panią na wyłączną własność opisanego we wniosku samochodu tytułem podziału majątku wspólnego małżonków nie podlegało w ogóle pod regulację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Tym samym nie była Pani zobowiązana do złożenia w urzędzie skarbowym zgłoszenia SD-Z2 lub zeznania SD-3.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).
